Janusz! Ale w więzieniu można za to czytać i pisać!
Adam Michnik
Czy bohater Kafkowskiego Procesu był winny, czy niewinny? Wyrok nigdy nie zapadł. Ale i tak jego życie zmieniło się w koszmar. Tak jak życie setek milionów ludzi w XX wieku. Książka Janusza Palikota pokazuje, że ubiegły wiek trwa dalej. Palikot, symbol polskiej liberalnej demokracji z jej mocnymi i słabymi stronami, doznał wszelkich możliwych wzlotów i upadków. Filozof, biznesman, polityk, antyklerykał, mecenas sztuki i literatury, pisarz, wielki smakosz życia i wszelkiego piękna, przeistoczył się we wroga publicznego numer jeden demokracji autorytarnej, no, może numer dwa. Jego Dziennik z więzienia powinno się czytać obok Zapisków więziennych Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Dziennikiem złodzieja Jeana Geneta, książek o podobnej wartości literackiej.
Tadeusz Słobodzianek
Panie Januszu, proszę się trzymać. Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie.
Lech Wałęsa
Dziennik z więzienia Janusza Palikota to pierwsza współczesna polska proza pikarejska, ukazująca nagie życie we wszystkich jego blaskach i cieniach, wzlotach i upadkach. Autor sam zresztą porównuje się do bohatera pikarejskiego, w pełni świadom, co to oznacza: raz na wozie, raz pod wozem. I, jak na prawdziwie witalnego pikarejczyka przystało, nigdy nie się nie poddaje. Życie, któremu zawierzył, jeszcze może go zaskoczyć.
Agata Bielik-Robson
Opis, rozgorączkowane notowanie życia tu, ruchów zwierzęcia po celi, w łaźni, w przestrzeni spacerowej, jedzenie, wypróżnianie, sen… Oto prawdziwy zapis PRZEMIANY… Wszystkie te powtarzane jak mantra szczegóły tworzą czasoprzestrzeń egzystencji wypatroszonej ze wszystkiego, co stanowi rdzeń twojego życia. I jest to w opisie Janusza Palikota hipnotyczne, jest w tym zapisie doświadczenia więziennego jakieś dziecięce zadziwienie, któremu nie ma końca. I czytelnik wsiąka w to cieleśnie, jak we
wszystkie mocne, prawdziwe opisy rzeczywistości, wyrzucony ze swego losu w jakąś nad-rzeczywistość, która przestaje być zrozumiała i której trzeba się uczyć od nowa… Przestrzeni wampirycznej, wypijającej ci krew i zabierającej ci ducha, choć Palikot prowadzi swoje pióro niby dawny czarownik w społeczności plemiennej, gdzieś na obrzeżach bytu, w magicznej, zbiorowej psyché społeczeństw pierwotnych, na dnie człowieczeństwa… I gesty tych wszystkich, przybliżonych czytelnikom ludzkich ciał, niby cieni na ścianach w jaskiniach – patroszonych z jaźni, wybebeszanych z historii, czego rdzeniem jest próba elementarnego rozumienia jako próba zadomowienia się gdzieś w granicach tego mrocznego, nieznanego świata wraz z wszystkimi rytualnymi aktywnościami, ze szczerością, która boli, aby nie stać się odczłowieczoną kupą nieszczęścia, istotą walącą głową o drzwi, incydent parokrotnie tu opisany…
I czytelnik wciąga się w to wszystko jakby tam był, razem z autorem, razem z innymi czytelnikami-współwięźniami (każdy z nas może się tam znaleźć, nikt bowiem nie jest niewinny…), jak w jakieś szczególne, osobliwe wtajemniczenie… Albo zapada się w ten osobliwy, głodny czegoś monolog, który chce pożreć wszystko niczym robak, penetrujący podłogi, ściany, korytarze, by doświadczyć więcej i więcej w tej nowej formie, w jaką się przeistoczył głos zamknięty w czterech ścianach. I czego doświadcza skazaniec, z całym tym upokorzeniem, unicestwieniem, które nosi w sobie niejako – jak i każdy z nas – PIERWORODNIE…
Krystian Lupa
***
Janusz Palikot (ur. 26 października 1964 r. w Biłgoraju) – polski przedsiębiorca, publicysta, filozof z wykształcenia oraz były polityk. Absolwent filozofii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, studiował także na Uniwersytecie Warszawskim i w Niemczech. W latach 90. XX w. zasłynął jako skuteczny biznesmen, m.in. właściciel wydawnictwa Słowo/Obraz Terytoria. Znany z barwnej działalności publicznej, w latach 2005–2015 był posłem na Sejm, najpierw z ramienia Platformy Obywatelskiej, a później jako lider własnego ugrupowania – Ruchu Palikota. W polityce zasłynął z kontrowersyjnych, antyklerykalnych wystąpień i postulatów liberalnych. Po wycofaniu się z polityki wrócił do działalności intelektualnej i biznesowej. Autor kilkunastu książek publicystycznych i eseistycznych, w tym o prozie i poezji polskiej, Leśmianie, Czechowiczu, Schulzu etc.
